Без рубрики·Русский·english·Հայոց լեզու·Հորունիկներ·Ձմեռային ճամբար 2024·Մաթեմատիկա·Մայրենի·Ուսումնական ճամփորդություններ·Ռուսերեն·առոխչագիտություն·բնագիտություն·դասատուի բլոգ·կավագորտություն·հայրենագիտություն·հունվարյա ճամբար2023·Անգլերեն·մատեմատիկ ատմինիլի·Ես կարողանում եմ 2023·Ես և շրջակա աշխարհ·չգիտեմ ինչ·տեխնոլոգիաների ուտել·փետրվար

Թեմա՝ Թվական անուն։

Տարբեր առարկաները չափելու, հաշվելու, կշռելու համար օգտագործում են թվերն ու դրանք անվանող բառերը՝ թվականները:

Օրինակ` յոթ (սեղան),  իննսունհինգ (մատիտ),  քսան սանտիմետր (ժապավեն),  երկու կիլոգրամ (ալյուր):

Թվականները ցույց են տալիս առարկաների թիվ կամ թվային կարգ (թիվը ըստ դասավորության):
Թվականների մասին տեսանյութը։

1․ Թվերը գրել տառերով․ հիշիր 11-99 թվականները գրվում են միասին։

7-յոթ

5-հինգ

9-ինը

4-չորս

10-տասը

19-տասնինը

95-իննսունհինգ

51-հիսունմեկ

64-վաթսունչորս

60-վաթսուն

35-երեսունհինգ

40-քառասուն

80-ութսուն

82-ութսուներկու

99-իննսունինը

100-հարյուր

200-երկու հարյուր

900-ինը հարյուր

126-հարյուր քսանվեց

931-ինը հարյուր երեսունմեկ

1000-հազար

20 000-երկու հազար

3006-երեք հազար վեց

5800-հինգ հազար ութ հարյուր

9325-ինը հազար երեք հարյուր քսանհինգ

1 000 000-միլիոն

3 245  614-երեք միլիոն երկու հարյուր քառասունհինգ հազար վեց հարյուր տասնչորս

2․ Շարունակիր ըստ օրինակի։ Հիշիր․ եթե 2, 3, 4 թվականները կազմվում են -րորդ ածանցով, 5-ից բարձր թվականները կազմվում են -երորդ ածանցով։

2- րդ-երկրորդ

3- րդ երրորրդ

4-րդն չորրորդ

5 -րդ հինգերորդ

6-րդ վեցերորդ

7 -րդ յոթերորդ

8 -րդ ութթերորդ

9 -րդ իններորդ

10 -տասներորդ

3. Տառերով գրել 8 — ով սկսվող բոլոր երկնիշ զույգ թվերը:

ութսուն ութսունմեկ ութսուներկու ութսուներեք ութսունչորս ութսունհինգ ութսունվեց ութսունյոթ ութսունինը

4. Տառերով գրել 6 — ով սկսվող բոլոր երկնիշ կենտ թվերը:

Վաթսուն վաթսունմեկ վաթսուներկու վաթսուներեք վաթսունչորս վաթսունհինգ վաթսունվեց վաթսունյոթ վաթսունինը

5․ Օգտվելով համացանցից գրիր այնպիսի առածներ, որտեղ թվական կա։ Օրինակ՝ Արջը յոթ երգ գիտի, յոթն էլ տանձի մասին։

Աղբյուրը

1)Մեկ կա՝ հազար արժե, հազար կա՝ մեկ չարժե:
2)Յոթ չափի´ր, մեկ կտրի´ր:
3)Մեկ խոսի´ր, յոթը լսի´ր:
4)Հազար խոսքին՝ մեկ խոսք, հազար ճնճղուկին՝ մեկ քար:
5)Երկու ականջ,մեկ բերան,իմացի´ր ասածիդ սրան:
6)Երկու աչքից մեկին մի´ հավատա:
7)Մինջև քառասուն ընկույզ մեկտեղ չտեսնի,քար չի նետի:
8)Հազար սուտ մի ճիշտ չարժի:
9)Սատանից յոթ օր առաջ ա ծնվել:
10)Մի խելքը լավ է, երկուսն՝ ավելի լավ:

Թվականների ուղղագրությունը

Թվականները ըստ գրությանլինում են երկու տեսակի՝ առանձին և միասին գրվող թվականներ:

11-99 թվականները գրվում են միասին, օրինակ՝ քսաներկու, հիսունչորս…

100-ից բարձր թվականները գրվում են անջատ, օրինակ՝ երեք հազար հինգ հարյուր տասնչորս:

Պետք է հիշել՝ հետևյալ թվականների ուղղագրությունը՝ ինն, ինը, տասը, երեսուն, քառասուն, հիսուն, վաթսուն, յոթանասուն, ութսուն, իննսուն, միլիոն, միլիարդ:

Առաջադրանքներ՝

  1. Հետևյալ թվականները գրիր տառերով` 54, 847, 6985, 12546, 68, 95, 15, 58, 697, 89:
  2. Հիսունչորս, ութ հարյուր քառասունչորս, վեց հազար ինը հարյուր ութսունհինգ, տասներկու հազար հինգ հարյուր քառասուն վեց, վաթսունութ, ինըսունհինգ, տասնհինգ , հիսունութ, վեց հարյուրինըսունյոթ, ութսունինը։
  3. Տրված բառերը բաժանիր երեք խմբի՝ գոյականներ, ածականներ, թվականներ՝Չորրորդ, մեծ, մեծություն, մարդ, լավագույն, ամենաերկար, հինգ, երրորդ, թիվ, վազք, դաժան, հինգերորդ, վերջին, լուսավոր, սենյակ, մայրիկ, դուռ, դատավոր, դատարկ:
  4. գոյականեր
  5. ածականեր
  6. թվականներ

Լրացուցիչ աշխատանք

Հորինիր մի պատմություն՝ օգտագործելով թվականներ։

երեք երկու

Ես և շրջակա աշխարհ

Թեման՝ բառակազմություն

Բառերը ըստ կազմության լինում են պարզ, բարդ, ածանցավոր և բարդածանցավոր:

Պարզ են միայն մեկ արմատից կազմված բառերը: Օրինակ՝ տուն, մարդ, շուն, սեղան:

Բարդ են կոչվում երկու և ավելի արմատներից կազմված բառերը: Օրինակ՝ արևածաղիկ, տոմսարկղ, դասացուցակ:

Բարդ բառերի արմատները հաճախ միանում են ա հոդակապով: Օրինակ՝ ջրափոս, գայլաձուկ, դասացուցակ:

Ածանցավոր են կոչվում այն բառերը, որոնք կազմված են արմատից և ածանցից:

Ածանցները արմատին միանում են սկզբից կամ վերջից: Օրինակ՝ անվախ, ուրախություն:

Արմատին վերջից միացող ածանցները կոչվում են վերջածանցներ։

Արմատին սկզբից միացող բառերը կոչվում են նախածանցներ։

Բարդ ածանցավոր են մեկից ավելի արմատներից և առնվազն մեկ ածանցից կազմված բառերը՝ մայրաքաղաքային, կարգապահություն…

Առաջադրանք 1․ Բառերը բաժանիր բաղադրիչների։ Գտի՛ր կրկնվող արմատը։

Ա․ծաղիկ

ծաղկանոց=ծաղիկ+անոց

արևածաղիկ=Արև+ա+ծաղիկ

ծաղկավոր=Ծաղիկ+ավոր

ծաղկավաճառ=ծաղիկ+ա+վաճառ

Բ․ գույն

գունավոր=Գույն+ավոր

նարնջագույն=Նարինջ+ա+գույն

անգույն=ան+գույն

գունեղ=Գույն+եղ

Գ․օդ

օդանավ=ադ+ա+նավ

օդանցք=Օդ+անց+ք

անօդ=ան+օդ

օդային=Օդ+ային

Առաջադրանք 2

Ա և Բ շարքերի բառերը միացրո՛ւ և ստացի՛ր բարդ բառեր։

Ձուկ, ձյուն, վարդ, երկիր, մայր։

Որս, գունդ, գույն, մաս, քաղաք։

Ձկնորս, ձնագունդ, վարդագույն, երկրամասի, մայրաքաղաք։

Առաջադրանք 3

Ա և Բ շարքերի բառերը միացրո՛ւ և ստացի՛ր ածանցավոր բառեր։

Ծաղիկ, անձրև, ամպ, պար, դաս։

Արան, անոց, ուհի, ոտ, ային։

Ծաղկանոց, անձրևային, ամպոտ, պարուհի, դասարան

Առաջադրանք 4․ Տրված բառակապակցություններն արտահայտի՜ր մեկ բառով։

պարող աղջիկ — պարուհի

վառելու տեղ — վառարան

վախ չունեցող –անվախ

գյուղում ապրող մարդ —գյուղացի

երգող աղջիկ -երգչուհի

դաս պարապելու տեղ —դասարան

հույս չունեցող — անհույս

քաղաքում ապրող մարդ — քաղաքացի

Առաջադրանք 5․ Կազմի՜ր ածանցավոր բառեր։

Ա. Տանձ, գին, պար, մրջյուն, ոսկի։

Բ. Որդ, անոց, յա, ենի, ուհի։

Տանձենի, գնորդ, պարուհի, մրջնանոց, ոսկյա

Առաջադրանք 6․ Կազմի’ր բարդ բառեր։

Ա. Մայր, անձրև, գիր, մոխիր, շուն։

Բ. Ձուկ, քաղաք, տախտակ, աման որդ։

Մայրաքաղաք, անձրևավորդ, Մուրացան, շնաձույ, գրատախտակ


Առաջադրանք 7. Գրի՛ր մեկ բառով:

հաց վաճառող —հացավաճառ

դաս տվող —դասատու

նավ վարող —նավավար

երկար ականջ ունեցող —երկարականջ

սև աչքեր ունեցող —սեվաչյա

մրջյունների խումբ —մրջնանոց

երկաթից պատրաստված —երկաթյա

արագ շարժվող —արագաշարժ

Առաջադրանք 8. Գտի՛ր կրկնվող արմատը:

Ա.

գնդասեղ

ձնագունդ

գնդակ

երկրագունդ

Բ.

ձնծաղիկ

ծաղկազարդ

ծաղկեպսակ

արևածաղիկ

Ա-Գունդ

Բ-ծաղիկ

Առաջադրանք 9. Բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների:

ձկնորս —ձուկ+որս

նավակ —նավ+ակ

երկաթուղի —երկաթ+թուղի

ջրաման —ջուր+աման

ժամատախտակ-ժամ+ա+տախտակ

դերասան —դեր+աս+ան

երգիչ —երգ+իչ

թագուհի —թագ+ուհի

մրգահյութ —միրգ+ա+հյութ

Առաջադրանք 10. «Մանկասայլակ» բառը բաժանի՛ր բաղադրիչների:

Առաջադրանք 11. Ածանցավոր բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների (արմատ, ածանց):

հովանոց

տոնական

արվեստանոց

ճոճանակ

վախկոտ

ընկերուհի

բրդե

անտուն

քամոտ

ապակյա

կարմրավուն

քնկոտ

լուսավոր

կոշկեղեն

ընկուզենի

Առաջադրանք 12․ Բարդ բառերը ներկայացրո՛ւ երկու բաղադրիչների տեսքով (արմատ + արմատ):

խաղընկեր

փոստարկղ

լողավազան

բարձրորակ

ցածրահասակ

թխահեր

գծանկար

անուշահամ

ծառուղի

ձիթապտուղ

թվանշան

դաշտավայր

ձկնորսանավ

Առաջադրանք 13. Բառերի յուրաքանչյուր եռյակից կազմի՜ր երկուական ածանցավոր բառ:

ծաղիկ, անոց, ավոր

թագ, ուհի, ավոր

արև, ոտ, ային

ջուր, ոտ, ային

օրենք, ան, ական

Առաջադրանք 14. Բառերի յուրաքանչյուր եռյակից կազմի՜ր երկուական բարդ բառ։

թիվ, ամիս, նշան

թուղթ, ստվար, դրամ

ձայն, պնակ, կապ

զարդ, սյուն, զոր

կեր, ծուխ, խոտ

հարց, զրույց, կից

Առաջադրանք 15. Գտի’ր կրկնվող արմատը։

մայրցամաք

մայրաքաղաք

մորաքույր

մայրական

Առաջադրանք 16. Կազմի’ ր բարդ կամ ածանցավոր բառեր, որոնք կունենան «սիրտ» արմատը։

Առաջադրանք 16. Կազմի’ր բարդ բառեր՝ իրար միացնելով երկուական բառ։

Նավ, շուն, ճաշ,հայր, վարդ. հանգիստ, սենյակ, ձուկ, գույն, քույր։

Առաջադրանք 17. Կազմի’ ր ածանցավոր բառեր՝ միացնելով մեկական արմատ և ածանց։

Սուր, մոխիր, տոն, ան, քաղաք, ոտ, սիրտ, ային, իչ, ական։

Աղբյուրը՝ Լուսինե Փաշայանի բլոգ

Без рубрики·Հայոց լեզու·Մայրենի·Ես և շրջակա աշխարհ·չգիտեմ ինչ

Ածանցները լինում են նախածանցներ և վերջածանցներ:

Բառի սկզբից դրվող ածանցները նախածանցներ են: Առավել գործածվող նախածանցներն են՝

ան-անտուն, անգույն
ապ— ապերախտ, ապօրինի
դժ-դժբախտ, դժգոհ
մակ-մակերես, մականուն
չ-չխոսկան, չտես
ստոր-ստորադաս, ստորագրել
հակ-հակազդել, հակահարված
տ-տգետ, տգեղ

Բառի վերջից ավելացող ածանցները վերջածանցներ են: Առավել գործածվող վերջածանցներն են՝

  • -ակ, -իկ,-ուկ վերջածանցներ, օրինակ՝ տնակ, փոքրիկ, գառնուկ,
  • -ային, -ական,  վերջածանցներ, օրինակ՝ քաղաքային, գյուղական,
  • -ավուն, -եղ, -ի, -(կ) ոտ վերջածանցներ,  օրինակ՝ դառնավուն, համեղ, աղի, վախկոտ, բրդոտ
  • -անոց, -արան, -ոց, -ստան, -ուտ վերջածանցներ, օրինակ՝ ծաղկանոց, լոգարան, դպրոց, մրգաստան, թփուտ,
  • -անք, -մունք, -ություն,  -ույք,  -ուստ վերջածանցներ, օրինակ՝ աշխատանք,, մտածմունք,  զվարճություն, հաճույք, փախուստ,
  • բար, պես, որեն- վերջածանցներ, օրինակ՝ հերոսաբար, մեծապես, մեղմորեն

Առաջադրանքներ՝

1.Տրված բառերը դարձրու ածանցավոր՝ ձյուն, հեքիաթ, թիվ, բժիշկ:

ձյուն-ձյունիկ

հեքիաթ-հեքիաթավոր

թիվ-թվավոր

բժիշկ-բժշկական

2.Մեկ բառով գրիր.

Քար ունեցող-քարոտ
Կեղտ ունեցող-կեղտոտ
Մուր ունեցող-մրոտ
Յուղ ունեցող-յուղոտ
Ժանգ ունեցող-ժանգոտ
Փուշ ունեցող-փշոտ
Ցեխ ունեցող-ցեղոտ

3.Հետևյալ վերջածանցներով կազմիր նոր բառեր,
յուրաքանչյուր ածանցով երեքական բառ:

-ական-հայկական, ռուսական, բժշկական
-արան-գրադարան, դասարան, պահարան
-ավոր-գունավոր, թագավոր, ահավոր
-անոց-հիվանդանոց, բազնոց, թևնոց
-իկ-պստլիկ, ձկնիկ, սիրունիկ
-ակ-գնդակ ,լճակ, վտակ

4.Հետևյալ նախածանցներով կազմիր նոր բառեր:

ան-անօգնական, անամոթ, անսիրտ, անհամ,
դժ-դժգոհ, դժբախտ, դժկամ, դժգույն
տ-տձև, տգեղ, տգետ, տհաս,
ընդ-ընդունակ, ընդվզել, ընդօրինակել, ընդունվել

5.Փորձեք առանձնացնել վերջավորություն և ածանց ունեցող գոյականները:

Գրքային, գրքից, մեքենայով, քաղաքից, անգլուխ, մսոտ, մսից, քաղաքային, յուղոտ, բախտից, անբախտ, գլխավոր, գլխով, մարմնին, անմարմին:

Ածանց և վերջավորություն

Բառերի կազմությունն ուսումնասիրելիս շատ կարևոր է ածանցները տարբերել վերջավորությունից:

Ածանցները, բառին ավելանալով, փոխում են բառի ձևը և իմաստը. Օրինակ՝ սենյակ-սենյակային, քար-քարոտ, լույս-լուսավոր

Վերջավորությունները, ավելանալով բառին, փոխում են բառի ձևը, բայց իմաստը մնում է նույնը, օրինակ՝ սենյակ-սենյակում, քար- քարեր, լույս-լույսից

Без рубрики·Հայոց լեզու·Մայրենի·Ես և շրջակա աշխարհ·չգիտեմ ինչ

Մայրենի

Արմատը բառի հիմնական իմաստն արտահատող մասն է, հիմքը: Արմատը արտահայտում է բառի հիմնական իմաստը և չի բաժանվում բաղադրիչների:

Օրինակ՝ թագ արմատից ունենք թագավորանթագթագուհի բառերը:

Բառի վերջից կամ  սկզբից ավելացող մասնիկները, որոնք փոխում են բառի իմաստը և կազմում նոր բառեր, կոչվում են ածանցներ:

Օրինակ՝ տուն-անտունգիրգրություն, խմորխմորեղեն:

Այս բառերի ան, ություն, եղեն մասնիկները ածանցներ են:

Առաջադրանքներ՝

1.Տրված բառերը կազմող մասերն առանձնացրո՛ւ: Արմատներն ընդգծիր:

Օրինակ՝ մայրություն – մայր + ություն

անամոթ-ան+ամոթ

ամպոտ-ամպ+ոտ

քարոտ-քար+ոտ

օդային-օդ+ային

դժգոհ-դժ+գոհ

հեռավոր-հռու+վոր

բարություն-բարի+թյուն

գրավոր-գիր+վոր

անորոշ-ան+վորոշ

  տհաճ-տ+հաճ

2. Գտիր հետևյալ բառերի ընդհանուր արմատները:

ամառանոց, ամառային-ամառ
ջերմություն, ջերմանավ-ջերմ
նավահանգիստ, նավավար-նավար
վարիչ, վարել, ղեկավար-վարորդ
հազարավոր, հազարամյակ-հազար

3. Կազմիր նոր բառեր հետևյալ արմատներով՝

քար-քարոտ,քարքարոտ,քարեղեն,քարանալ,

հող-հողամաս,հողոտ,հողատարածք, հողագործ,կավահող

դաս-դասարան, դասամիջոց, դասատու, դասվար, դասացուցակ

տուն-մանկատուն, տնամերձ, անտուն, տնօրեն, տնային

երկար-երկարօրյա, երկարավիզ, երկարաճիտք, երկարալեզու, երկարություն

հերոս-հերոսամարտ, հերոսություն, հերոսաբար, հերոսասեր, հերոսուհի

սխալ-սխալվել, սխալմունք, անսխալ, սխալական, սխալմամբ

4.Կազմիր բառեր հետևյալ ածանցներով՝

ավոր-մեղավոր, տաղանդավոր, բանավոր, մասնավոր, շնչավոր, գույնավոր

ուրդ-արձակուրդ, պարապուրդ, խարնուրդ, աճուրդ հագուրդ

որդ-բաժանորդ, որսորդ, լողորդ, անցորդ, դիտորդ, հեծանվորդ, վարորդ

ական-բժիշկական, որսորդականա, ոստիկանական, հասարակակական, սանիտարական

արան- գործարան, պահարան, դասարան, նջարան, լսարան

անք- հանցանք, սխրանք, գուրգրանք, պարծանք,սբոսանք

ավուն-դեղնավուն, սպիտակավուն, կարմրավուն, կապտավուն, երկարավուն

5.Գրիր մեկ բառով՝

մարդ, որը լողում է-լողորդ
մարդ, որը հեծանիվ է քշում-հեծանվորդ
մարդ, որը մեքենա է վարում-վարորդ
մարդ, որը ճամփա է գնում-ճամփորդ
մարդ, որն առաջնորդում է-առաջնորդ
մարդ, որը որս է անում-որսորդ
մարդ, որն անցնում է ինչ-որ տեղով-անցորդ
մարդ, որը գնումներ է կատարում-գնորդ

Ո՞ր ածանցը ավելացավ բոլոր բառերը կազմելիս: Որդ

6.Ի՞նչ բաղադրիչներից են կազմված գետականբիծքարափծովձոր, դասարան բառերը: Բաժանիր բաղադրիչների: Օրինակ՝ մայրիկ-մայր+իկ, անտուն-ան+տուն, գրատախտակ-գիր+ա+տախտակ, սեղան-չի բաժանվում և այլն:

գետակ-գետ+ակ

անբիծ-ան+բիծ

 քարափ-քար+ափ

ծով-ծով

 ձոր-ծոր

դասարան-դաս+արան

Без рубрики·Հայոց լեզու·Հորունիկներ·Մաթեմատիկա·Մայրենի·Ուսումնական ճամփորդություններ·Ռուսերեն·առոխչագիտություն·հունվարյա ճամբար2023·Անգլերեն·Ես կարողանում եմ 2023·Ես և շրջակա աշխարհ·չգիտեմ ինչ·փետրվար
  1. Կատարե՛ք մնացորդով բաժանում
  • 24 : 15 =1 (9մն)
  • 38 : 14 =2(10մն)
  • 53 : 7 =7(4մն)
  • 81 : 29 =2(23մն)
  • 93 : 45 =2(3մն)
  1. Գտե՛ք բաժանելին, եթե մնացորդը 10 է, բաժանարարը՝ 9, թվերի քանորդը՝ 8 :
  2. 9×8+10=82
  3. Պատ․՝82
  4. Լրացրու՛ աղյուսակը։
  Արտադրիչ  242  66  101
  Արտադրիչ  321  132  34
  Արտադրյալ  77682  8712  3434
  1. Լրացրե՛ք աղյուսակը:
Բաժանելի593845716013722850
Բաժանարար3564499857
Թվերի քանորդ16131461450
Մնացորդ3313670
Без рубрики·Հայոց լեզու·Մայրենի·Ես և շրջակա աշխարհ·չգիտեմ ինչ

Հայաստան հայ

20․ Լրացրու բաց թողած տառերը։

Դինոզավրերը ցամաքային ամենամեծ կենդանիներն են, որ երբևէ գոյություն են ունեցել Երկրի վրա: Ամենախոշոր դինոզավրերը բուսակերներն էին: Գիտնականները հարյուր տարի առաջ դեռ չգիտեին, թե ինչպես են ծնվում դինոզավրերի ձագերը: Հազար ինը հարյուր քսաներեք թվականին գիտնականների մի խումբ ապացուցեց, որ դինոզավրերը ձվադրել են գետնի վրա: Այդ հայտնաբերումից հետո յոթանասուն տարի անց ապացուցվեց, որ դինոզավրերի որոշ էքեր այսօրվա թռչունների նման թուղս են նստել: Նրանք դնում էին 10-40 ձու: Ահռելի չափերով այս կենդանիները միշտ հետաքրքրել են մարկությանը:

21․Կազմիր բառեր հետևյալ արմատներով՝

կենդանի-Կենդանաբնական։
ձագ-Ձագուկ
օր- Այսօր
մարդ-Մարդասեր

22Բառերը տեղադրիր բաց թողած մասերում այնպես, որ նախադասություններ ստացվեն:

Կան, կծկվում են, կծեն, թմրեցնում են, քնում են, փաթաթվում են, մտնում են, չկա, կա, աշխուժանում են:

Աշխարհում չկա մարդ, որ օձերից չվախենա։  Սակայն  կա օձերի մի թագավորություն, ուր ամեն օր առանց վախենալու  մտնում են հարյուրավոր մարդիկ։ Եվ ամենազարմանալին այն է, որ դեռ ոչ մի դեպք չի եղել, որ օձերը կծեն մեկին: Այդ վայրը Պինանգ կղզու Օձերի տաճարն է: Տաճարում տարբեր տեսակի հազարավոր օձեր կան: Նրանք ցերեկը փաթաթվում են տաճարի սյուներին, կծկվում են հատակին և քնում են:
Պատճառն այն է, որ շոգը և տաճարում օգտագործվող անուշահոտությունները թմրեցնում են օձերին: Մայրամուտին, երբ այս ամենն ավարտվում է, օձերն աշխուժանում են:

23. Կարդա առակը
Ուղևորներն ու սոսին

Ամառվա մի օր ուղևորները, կեսօրվա շոգից սաստիկ հոգնած, ճանապարհ էին գնում: Նրանք տեսան սոսին, մոտեցան և պառկեցին նրա ստվերում` հանգստանալու: Նայելով սոսու ոստերին` իրար մեջ խոսեցին.— Բայց ախր անպտուղ է այդ ծառը և մարդկանց համար` անօգուտ: 
Սոսին նրանց պատասխանեց.— Ապերախտ եք դուք, իմ հովանուց օգտվում եք և տեղնուտեղն էլ ինձ անպտուղ ևանօգուտ անվանում:

Առաջադրանք

Առակն այն մարդկանց մասին է, ովքեր չեն գնահատում դիմացինին։

24. Կարդա և գրիր՝ ինչն էր քեզ համար հետաքրքիր և ինչու:

Ինքնաթիռով թռչելու ժամանակ մազերի աճի արագությունը կրկնապատկվում է:

Աշխարհի բնակչության 80%-ը իր սննդակարգի մեջ օգտագործում է միջատներ:

Ջայլամի աչքն ավելի մեծ է, քան գլխուղեղը:

Մրջյունը մարմնի համեմատությամբ ամենամեծ ուղեղն ունեցող կենդանին է:

Աշխարհի բնակչության 80%-ը իր սննդակարգի մեջ օգտագործում է միջատներ ,որովհետև թիվ և նշան կա։

Ես և շրջակա աշխարհ

Ես և շրջակա աշխարհը

Բնկան աղետներից են երկրաշարժը,ջրհեղեղը,սողանքը,կայծակը։Անձրևի ժամանակ երկնքում փայլատակում է կայծակը։

Կայծակի ժամանակ չի կարելի թաքնվել բարձր ծառերի տակ չի կարելի լողալ նավակով,չի կարելի գանգնել մետաղական իրերին,չի կարելի լողալ բաց երկնքի տակ։Եթե կայծակի ժամանակ գտնվում ես բաց տեղանքում,ապա աշխատիր թաքնվել չոր փոսում կամ թփերի տակ։Եթե կայծակի ժամանակ տանն եք ապա, պետք է անջատել էլեկտրական սարքավորումները,փակել դըռներն ու լուսամուտները ,չօքտվել ջրի ծորակներից։

Ջրղեհեղ

Անձրևների և հալվող ձյան ջրերը թափվում են գետերի մեջ և շատացնում ջրի քանակը։

Այս հետևանքով գոտերի ջուրն այնքան է բարձրանում,որ ափերից դուրս է գալիս,ջրածացկ է անում հողամասեր ճանապարներ։

Սողանքը

Լեռան լանջը կամաց-կամաց տեղից շարժվում է ու շատ դանդաղ սահում ներքև։

Հողի և քարի կտորներ տեղից պոկվում են և թափվում ներքև։

Երկրաշարժ

Երկրաշարժի ժամանակ գետինը ցնցվում է,առարկաները տեղաշաժվում են։

Երկրաշարժի առաջ ձիերը կեր չեն ուտում,շները հաչում են,խոզերը փաղչում են բներից։

Ես և շրջակա աշխարհ

Փետրվարի քսանչորսին,ուրբաթ

Բնագիտական փորձ

Մենք հաճախ բնագիտական փորձ ենք անում, բայց լինում է,որ չի ստացվում ,որովհետև դա փորձ է։Փորձերը լինում են հավես։Բնագիտական փորձերն առանց մեծերի չենք անում,որովհետև դրանք քիմիական նյութերի հետ են կապված։

Փորձասեղան-փորձասեղանը այն փորձն է,որ սեղանի հետ են փորձ անում։

Ես և շրջակա աշխարհ

Փետրվարի քսանին,երկուշաբթի

Մեր սնունդը կազմված է սպիտակուցներից,ճարպերից և ածխաջրերից ։

Սպիտակուցները մեզ պետք են աճիլ և զարգացման համար կաթը,ձուն,միսը,ձուկը,կաթնաշոռը,լոբին, ոլոռը, սպիտակուցներ են։

Արևածաղիկը,եգիպտացորենը,ձիթապտղիձեթը, ճարպել են։

Ածխաջրերով հարուստ են հացը,կարտոֆիլը,մակարոնեղենը,թխվածքները,մրգերը։

Ես սիրում եմ մրգեր-ածխաջրեր

Ես սիրում եմ եգիպտացորեն-ճարպ

Ես սիրում եմ կաթ-սպիտակուց

ՎԻտամինները անհրաժաեշտ են մեր արողջության պահպահման համար։

Վիտամիններ ամենաշատը պարունակում է բուսականսննդամթերքը։

Վիտամիններ կան գազարում,նարնջում,բանանում,կանաչաղենում,կիտրոնում,լոլիկում,կաղամբում։

Օրգանիզմին պետք է նաև խմելու ջորւը։

Օրվա ընդասքում մարդը պետք է ընդունի երկու կամ երեք լիտր ջուր։

Առանց ջրի մարդը երեքից հինգ օր։

Ես և շրջակա աշխարհ

Ես և շրջակա աշխարհը

Թիթեռները և ճանճերը զգում են առջևի ոտքերի միջոցով։Մեղուները,ճանճերը,թիթեռները անսխալ տարբերում են շաքարի լուծույթը,աղի լուծույթը,թթու լուծույթը։Կատուն շոշափում է բեղերի միջոցով։

ինչու՞ կատուները չեն շոշափում թաթերի միջոցով:

Թիթեռները ինչպե՞ս են համը իմանում:

ինչպե՞ս են ճանճերը համը իմանում:

Ցավը շատ կարևոր է օրգանիզմի համար,քանի որ ցավը մեզ հուշում է վտանգի մասին։Սոխը հին Եգիպտոսում,Հռոմում և Հունաստանում տարբեր հիվանդություներ բուժում էին սոխի միջոցով։Սոխից պատրաստում էին դեղամիջոցներ։Սոխը օրգանիզմին հաղորդում է ուժ և դիմացկունություն։